Willen en Kunnen

11/7/2012

Ik kan willen
Ik wil kunnen
Maar tussen willen en kunnen
Zitten te veel verschillen

Ooit beschreef ik mijn zoektocht (en frustratie) met deze vier kinderlijk eenvoudige zinnen. Nog altijd schieten ze geregeld door mijn hoofd. Op momenten waarop ik me zielsgelukkig voel… De momenten wanneer willen en kunnen samenkomen. Op momenten waarop ik me ellendig voel, niet nuttig of zelfs overbodig… De momenten wanneer willen en kunnen ver uit elkaar liggen. Wanneer ik mijn beperkingen ervaar.

Wat wil ik?
(Te) lang heb ik het kunnen in dienst gesteld van het willen. Het uitgangspunt was dan: Wat wil ik? En dan startte de zoektocht naar de wijze waarop ik dit dan zou kunnen. Willen kunnen dus. Hersenletsel laat zich echter niets opdringen. Maar al te vaak hoor/lees ik over revalidatie/herstel als zou dat alleen lukken als je echt graag wil. “Ik wilde dit zo graag, daarom is het gelukt en kan ik nu weer…” of “Het was keihard vechten, maar mijn wil was zo groot, dat het gelukt is, daarom kan ik nu weer…”, enzovoort.

Ik ben er steeds meer van overtuigd geraakt, dat het helemaal niets met willen te maken heeft. Het kan of het kan niet. De mogelijkheden voor herstel zijn er of zijn er niet. Punt. De wil zou het hooguit kunnen bespoedigen, maar zou er net zo goed voor kunnen zorgen dat door bijvoorbeeld overbelasting het herstel juist zou vertragen.

Ik zou me dus niet de vraag moeten stellen: “Wat wil ik?”, maar “Wat kan ik?”

Wat kan ik?
Hoe kan ik het willen in dienst stellen van het kunnen? Wil ik het willen in dienst stellen van het kunnen?? Ik heb geen keuze. Mijn hoofd geeft me geen ruimte om het anders te doen.
Door de ervaringen van de afgelopen jaren en uiteraard het revalidatietraject, waarbij ik vooral inzicht heb gekregen in de belastbaarheid en de (on)mogelijkheden, lijk ik steeds beter te weten wat ik kan en onder welke voorwaarden.

Deze vernauwing van mijn keuzemogelijkheden confronteert mij op pijnlijke wijze natuurlijk ook met mijn onmogelijkheden. Pijnlijk, omdat mijn willen zich vooral in dat gebied afspeelt. Met Erika en de kinderen spontaan iets leuks doen. Naar de film. Uit eten. Een dag met vrienden of familie. Mijn kinderen zien (en horen) optreden. En zo kan ik nog wel even doorgaan… (Ik heb het dan nog niet eens over mijn maatschappelijke rol, laat staan mijn participerende rol als “hard werkende Nederlander”).

Hierin ervaar ik mijn beperkingen. Ik wil iets, maar kan het niet. (Dat is dus iets totaal anders dan: ik kan iets, maar wil het niet! – Een gedachte die vaak bij me opkomt als ik de heren politici hoor spreken over mensen die niet meedoen [lees: werken]. Het is niet (altijd) een kwestie van willen, maar van (niet) kunnen).

Mijn Willen en Kunnen liggen vaak (ver) uit elkaar. Aan mij om die twee grootheden samen te brengen.. Willen en Kunnen.
Het kunnen ligt (nagenoeg) vast. Het willen is flexibel. Dat heb ik de laatste jaren al wel verschillende keren ervaren. De zoektocht gaat dus verder… in een andere richting (met een ander kapsel ook ;-) ). Een zoektocht naar hoe ik het (kunnen) zou willen...

De uitdrukking “Waar een wil is, is een weg”, lijkt me dan ook aan vervanging toe. Mijn idee:

"Waar m’n weg is, is een wil!”

Buen Camino!

15 Reacties

Mique

11/6/2012 06:30:46 pm

Mooi gezegd. Mijn nekharen gaan ook omhoog als iemand zegt: als je maar positief denkt dan ga je wel vooruit. Jawel. Dan zouden geamputeerde lichaamsdelen door positief denken ook weer aan kunnen groeien.
Blijft het feit dat het inderdaad heel hard werken is om te leren omgaan met beperkingen en (on)mogelijkheden . En dat kost al energie genoeg. En om binnen dat kader overeind te blijven, in het leven van alledag heb je veel positiviteit nodig.
Bedankt voor de weer leerzame blog.

Antwoord

André

11/6/2012 08:37:02 pm

It is not the strongest of the species that survives
(survive= read - happy with life),
nor the most intelligent that survives.
It is the one that is the most adaptable to change.

-Charles Darwin
☂☼♡

Charlotte link

11/6/2012 08:47:15 pm

Mooi José, mooi verwoord. Ik denk inderdaad dat de wil er meestal wel is, juist bij mensen met NAH! Je wilt toch het liefst weer kunnen meedoen net als "vroeger"... Frustrerend als dat niet kan. Steeds maar weer verwachtingen moeten bijstellen. Dat moet iedereen in het leven, natuurlijk, maar jij, Erika, de kinderen en al die mensen die iets soortgelijks meemaken als jullie. En natuurlijk helpt een positieve instelling, maar ook dat gaat niet altijd op. Succes maar weer met het zoeken naar de te bewandelen weg....

liesbet

11/7/2012 12:05:30 am

Hallo José,
Als vrouw van een nah-er is het heel herkenbaar.... Het willen maar niet kunnen. En wat heb ik dat ook moeten leren zien!!! We zijn nu bijna 2 jaar onderweg na het ongeluk en t is nog elke keer weer confronterend en moeilijk. Maar dit geloof ik: de liefde overwint! En dat lees ik bij jou ook steeds weer. Het helpt mij enorm om dit soort stukjes te lezen. Dank je wel dat je het wilt delen. Hartelijke groeten,
Liesbet

Bart

11/30/2012 10:38:01 pm

Waar jij gelopen hebt, is van nu af aan een weg

Adèle

1/25/2013 02:37:29 pm

Een goed stuk voor mij om juist nu te lezen. Sinds mrt 2011 heb ik na een autoongeluk NAH. Ben bezig het " willen kunnen zoals vroeger" los te laten, bewust geworden van de onmogelijkheid ervan. Ik was op de goede weg; tot de keuring door de UWV arts deze week. Hier kwam het willen sterker naar voren dan het kunnen!

nja

1/28/2013 06:02:07 am

Kun je iets doen zonder de wil?

Christa

3/29/2013 03:53:37 am

wat heb je dit helder en mooi verwoord, ik KAN me hier helemaal in vinden. Ik KAN hier wel iets mee en dat WIL ik ook; bedankt!

sexnchess link

9/5/2013 09:59:58 am

I thoroughly enjoyed this blog and created a Weebly account too.

Jacintha van Zwet link

2/17/2014 08:49:00 pm

Je hebt mooi verwoord wat je voelt.
Na de fysieke en cognitieve revalidatie komt het moment waarop je opnieuw in balans moet komen.
Waarin je mag rouwen om wat je niet meer kunt bereiken. Waarin je op zoek gaat naar waar jouw kracht nu ligt, naar erkenning, naar jouw mogelijkheden.
Inderdaad naar het weer in balans brengen van wat je kunt en van wat je van binnen uit wilt.

Wat zou het mooi zijn als iedereen dat mag leren en niet alleen wij, met Nah.

Wim

2/17/2014 10:10:34 pm

Dag José, ik kwam bij je blog uit nadat ik het interview met je las in het blad UWV PERSPECTIEF (febr.). Je verwoordt daarin precies wat ik ook aan mijn NAH ervaar. Vooral de worsteling tussen willen en kunnen. Soms zou ik wensen dat ik niet goed op woorden kwam, of mank liep (maar niet heus, natuurlijk!) al was het maar om voor mezelf en mijn omgeving te bewijzen dat ik echt geen aansteller ben. Uit dat feit concludeer ik dat 'wie wil die kan'-mentaliteit mij net zo is ingeprent als in de cultuur waarin we leven. Beperkingen mogen niet meer, beperkingen worden gehouden voor uitdagingen. En voorbeelden van mensen 'die er weer met wilskracht bovenop kwamen' zijn altijd het onweerlegbare bewijs van dat gelijk. En altijd denk ik weer: dan zullen ze vast geen NAH hebben (gehad)! Het blijft pijnlijk met enige regelmaat de rekening gepresenteerd te krijgen, bijvoorbeeld door een bedrijfsarts die vindt 'dat het niet opschiet met de revalidatie'. Alsof ik niet genoeg mijn best ervoor doe... Het geeft een hoop ergernis, en speelt ook nog in op mijn eigen worsteling dat ik geen aansteller wil zijn. NAH begrijpen en aanvaarden kost tijd.
Ik dank mijn echtgenote dat ze vanaf het begin zoveel geduld en echt begrip voor mijn beperkingen op kon brengen. Het helpt me om de beperkingen van NAH steeds beter te accepteren als een gegeven om mee rekening te houden.
Ondertussen ervaar ik dat een rustig levenstempo me anders leert kijken naar mensen, ambities en gedoe. Het helpt me enerzijds relativeren, en anderzijds mijn kostbare energie in te zetten voor en aandacht te geven aan zaken, mensen, die er echt toe doen. Maar het blijft een weg van regelmatig (terug)vallen en telkens weer opstaan.
Fijn dat je de moeite neemt om lotgenoten en anderen over NAH te informeren met je website. Door met NAH naar buiten treden help je mee aan bewustwording, begrip en compassie. ¡Muchas gracias!

Babet

2/21/2014 05:12:23 am

Dag Wim, José en andere geinteresseerden, Ook ik voelde me aangesproken toen ik het interview las in uwv perspectief. En ik herkende ook veel in hetgeen Wim schrijft.Ik ben ook een NAH(denk)er en vind het erg moeilijk om te accepteren dat ik dingen niet meer kan. Om geconfronteerd te worden met mijn onmogelijkheden en het niet kunnen 'meedoen in de maatschappij'. Ik ben het sinds 4 jaar, dus het heeft vast nog meer tijd nodig. Ik vind het erg goed dat jij het initiatief hebt genomen en hierover een website hebt gemaakt José! En om eerlijk te zijn, wist ik nooit hoe ik mijn aandoening moest omschrijven, omdat ik een heel extreem zeldzame aandoening heb. Aandoening is ook niet het juiste woord. Op mijn 32e heb ik een waterhoofd gekregen door nog onbekende oorzaak. Niet door een infectie, niet door een tumor. Door complicaties van een hersenoperatie heb ik dus NAH. Bij een waterhoofd krijg je normaal een drain, maar ik heb een speciaal soort operatie gehad waardoor ik nu zonder drain kan leven. Maar wél met de consequenties van de complicaties helaas.Ik kan het beestje nu eindelijk een naam geven. Het is nogal vermoeiend om steeds uit te moeten leggen dat je een waterhoofd hebt (gehad) op je 32e en dat het niet alleen voorkomt bij baby's..

Huub

2/20/2014 05:25:02 am

Hallo Jose om te beginnen het verhaal van je komt mij zeer bekend voor.
Ik heb zelf met de zelfde vragen geworsteld na enkele jaren ben ik tot de conclusie gekomen dat er nog veel is wat ik kan.
Er is ook veel wat ik nog leren kan.
Opgeven is geen optie.

Paul K

10/8/2014 02:27:34 am

Ola José, que tal hoy?? ik heb sinds eind 2010 NAH na hartstilstand. Daarnaast problemen met hart, longen, en zo een en ander. De NAH hakt er flink in.
Wat n prachtige website!! Misschien steel ik de blog-wijze wel...veel beter zou ik het niet kunnen...:) Had je blog gezien in het UWV blad. En dit inspireert me. Steunt me.... en natuurlijk ook dat we net op Mallorca waren... Que linda! Ik ben met Braziliaan getrouwd en spreek Portugees en 'dus' ook Portuñol.
Ik worstel elke dag, de ene keer meer dan de andere.... ken jij dat ook? Ik weet niet waar je zit, maar ik in Utrecht. Daar hebben we bij BOOGH een groep voor mensen met NAH, die hogeropgeleid zijn. Dat doet wel goed, 1x/maand. Als je zin hebt, laat me wat weten, in ieder geval Abrazo! Paul

cosmetica groothandel link

1/16/2016 03:14:44 am

Thanks for your nice and powerful post.I am happy after read the post.I have taken some education from your post.

Willen en Kunnen

Laat een antwoord achter.

José

Archives

Categories

Volg mij ook op twitter: